XX. mendean, ez dago Estatu historia bakar bat polizia eta tortura deslotu dezakeena. Tortura hitz madarikatua zein beldurgarria bilakatu izan da hamarkada luzeetan Euskal Herrian, amesgaiztoa izateraino. Estatu batek disidentziaren kontra, eta modu sistematikoan, darabilen arma da tortura. Hala ere, definizio batek ez du inolaz ere erakusten hitz horren sakonera, are gutxiago sakonera horrek pertsonengan sortarazten dituen zauriak eta izuak.