“San Juan de la Porta Letaña…” Gure inguruan halango berbakaz hasten da sanjuanetan kantetan dogun abestia. Hasiera hori betidanik izan jat arraroa, bitxia. Baina halantxe publizitau izan dogu sanjuanetako programetan Zornotzan. Halako batean, otu jatan wikipedian begiratzea, eta hara, sorpresa! argi eta garbi ikusi geinke aldaketa batzuk dagozala hitzetan eta jatorrizko forma “San Juan Ante Porta(m) Latina(m)” dala. Izan be, Euskal Herrian badira izen hori daukien eleiza batzuk, gitxi batzuk, esango neuke.
Iritzia
Klase borroka, desagertu?
Hedabideek edota iritzi berriemaileek, modu etengabean, dioskue langile klasea dagoeneko ez dela existitzen. Denok garela klase ertaina eta guk geronek hala nahiko bagenu edozer gauza lortzeko baliabideak eskura ditugula. Hutsaren hurrengoa, alajaina!
Zalantzak
Etxetik kanpo, birritan pentsatu gabe, zer afaldu nahi dutenak daude eta bokata eskatu baino lehen tabernako karta hamasei aldiz irakurri dutenak ere bai. Erabakiak hartzeko erraztasuna dutenak, mendia ala itsasoa galdetuz gero, jarraian, zalantza zipitzik gabe erantzuna ematen dutenak; eta horren aurrean, mendia edo itsasoa galdetuz gero erantzunik gabe geratzen direnak ere bai.
Saioa eta elkartasuna
Ez da dohainekoa iragana, ez behintzat independentziaren aldeko borrokan dihardugunontzat. Indarrean dauden Estatuak ez dio bakean uzten Estatu berri bat eraiki nahi duen herri horri, eta horretarako, aldian aldiko, legedia aplikatzen dio. Salbuespeneko tribunalek bere horretan diraute ezer aldatu ez balitz…
Munak eta harriak
Etorri ziren, gauaren ilunean, lotsa gutxi eta amorru askorekin. Etorri ziren, goizeko lehen orduan aurpegi estali eta nazka askorekin.
Kimutu zituzten Can vies, Kukutza, Kortxoenea. Loratu ziren Sastraka, Kiñu, Munarri.
Eskuak diruz beteta eta barrua usteltzen dutenen aurrean, sortu ziren herrigintzatik, jaio ziren herritik. Kulturaren gordeleku; autogestoiaren aterpean eta utopiaren babesean. Egin ziren kontzertuak, hitzaldiak, literatur berbaldiak, bertso-saioak, baratzeak, liburutegiak, gimnasioak, tailerrak, harrera guneak. Materialetik maiterialtasunera eraikiz zubiak. Munak igaroz eta harriak pilatuz eraiki dira denak.